Gereedschap voor je motorwerkplaats
Zelf aan je motor sleutelen, onderhoud verrichten en accessoires monteren: je hebt er alleen een onderhoudshandleiding, een beetje tijd om rustig te werken en het juiste gereedschap voor nodig.
Let op: De video's zijn in het Duits.
- Basiskennis over gereedschap
- Basisuitrusting voor het sleutelen
- Uitgebreide uitrusting voor de werkplaats
- Onze aanbeveling
- Speciaal gereedschap
- Meer comfort bij het sleutelen
- Onze aanbeveling
Basiskennis over gereedschap
Talrijke onderhoudsklusjes aan de bike zijn vaak makkelijk zelf te verrichten. Wie allerlei accessoires zonder dure hulp van een motorwerkplaats zelf wil monteren, heeft eigenlijk maar drie dingen nodig: een onderhoudshandleiding voor de eigen motor, een beetje tijd om rustig te werken en het juiste gereedschap. Vooral onervaren hobbymonteurs hebben dat laatste vaak (nog) niet. Een toevallige verzameling onprofessionele schroevendraaiers, een goedkope waterpomptang en een stompe nijptang, en dan nog een paar steeksleutels van lage kwaliteit zorgen voor meer frustratie dan plezier. Maar met een zinvolle selectie van kwalitatief hoogwaardig gereedschap kan zelf sleutelen heel leuk zijn en nog geld besparen ook.
Basisuitrusting voor het sleutelen
Voor nauwelijks meer dan het uurloon van een werkplaatsmonteur kun je het beste eerst een goede, iets uitgebreidere dopsleutelset ('ratelset') aanschaffen met een grote (1/2" of 3/8") en een kleine (1/4") ratelsleutel, uiteenlopende doppen, bits, bithouders, knietjes en verlengstukken. Daarmee kun je verreweg de meeste schroefverbindingen op je motor, ook op moeilijk toegankelijke plaatsen, losdraaien. Het hoeft geen waanzinnig duur professioneel gereedschap te zijn, maar in ieder geval wel van chroom-vanadiumstaal.
Afb. 1 a: Metrische dopsleutelset
Afb. 1 b: Metrische steeksleutelset
Afb. 2 a: Complete kist
Afb. 2 b: Complete kist
(Afb. 1: Een metrische dopsleutelset en een steeksleutelset zijn onmisbaar...)
(Afb. 2: ...of een complete kist met metrische en inch-gereedschapsets.)
Doppen met een zijgrip zijn nuttig, omdat je daarmee kapotgedraaide inbusschroeven voorkomt en (als het toch gebeurt) eventueel zelfs kapotte schroeven nog los kunt krijgen: bijv. een Rothewald-dopsleutelset (afb. 1 a). Om moeren tegen te houden, is vaak een tweede stuk gereedschap nodig. Daarom is een grote ring-steeksleutelset eveneens onmisbaar (afb. 1 b). Of je kunt kiezen voor een complete kist, bijv. van Rothewald, met ring-steeksleutels, schroevendraaiers, tangen en extra (middelgrote) 3/8"-ratelsleutel (afb. 2 a).
Afb. 3 a: Tang
Afb. 3 b: Hamer ca. 300 g
Afb. 3 c: Multifunctionele LED-tester
Afb. 3 d: Set kabelschoenen met bijpassend krimpgereedschap
Afb. 3 e: Zelflassend isolatietape
Afb. 3 f: Borstelset
(Afb. 3: Tangen, een hamer, een multifunctionele LED-tester, een Japanse stekkerset, een borstelset en zelflassend isolatietape, het komt altijd van pas.)
Eigenaren van een Harley of een Engelse klassieker hebben natuurlijk inch-gereedschap nodig. Daarvoor is bijv. de Rothewald-inchgereedschapset incl. ring-steeksleutels en inbussleutels met een kogelkop geschikt (afb. 2 b).
Afb. 4: Digitale schuifmaat
Verder moet het volgende beschikbaar zijn: een tangenset, bijv. van KNIPEX (afb. 3 a), een middelgrote hamer (ca. 300 g., bijv. van Gedore (afb. 3 b)), een multifunctionele tester voor betrouwbare meting van spanning en het opsporen van storingen in het elektrische systeem (afb. 3 c), een set kabelschoenen met bijbehorende crimptang (afb. 3 d), een rol zelflassend isolatietape (afb. 3 e), een borstelset voor het verwijderen van vuil en corrosie (afb. 3 f) en een schuifmaat voor metingen (afb. 4).
Uitgebreide uitrusting voor de werkplaats
Hoewel je met de bits uit de dopsleutelset ook sleuf-, kruiskop- en inbusschroeven kunt draaien, zul je waarschijnlijk vaak liever werken met traditionele schroevendraaiers omdat die meer weerstand bieden (afb. 5 a). Als je bike veel kruiskop- of sleufschroeven heeft, is een slagschroevendraaier (afb. 5 b) een echte redder in de nood, want vaak zitten zulke schroeven zo vast, dat ze makkelijk kapot worden gedraaid. Moeilijk bereikbare inbusschroeven zijn het beste te draaien met inmiddels goed betaalbare inbussleutels met een kogelkop (afb. 5 c), bijv. van Rothewald, die onder een hoek op de inbus kunnen worden gezet. Om vastzittende onderdelen van het voertuig los te maken is vaak een tik met een rubber- of plastic-hamer (afb. 5 d) handig. Een stalen werkplaatshamer zou in die gevallen een averechtse uitwerking hebben...
Afb. 5 a: Schroevendraaierset
Afb. 5 b: Slagmoersleutels
Afb. 5 c: Inbussleutel
Afb. 5 d: Vario Hamer
(Afb. 5: Een schroevendraaierset, een slagschroevendraaier, enkele inbussleutels en een Vario-hamer horen net zo goed bij de uitbreiding van je werkplaats...)
Op een zeker moment moet je waarschijnlijk ook een keer een onderdeel demonteren dat met een borg- of seegerring is bevestigd. Daarbij heb je een speciale seegerringtang (afb. 6 a) voor binnen- en buitenliggende ringen nodig.
Wil je bijv. reparaties aan de motor uitvoeren, of heb je gewoon niet het juiste gevoel in de vingers om schroeven met de juiste kracht voor hun doel en formaat aan te halen, dan moet je beschikken over een kleine en een grote momentsleutel (afb. 6 b). Zie voor meer informatie over dit onderwerp de sleuteltip Basiskennis over momentsleutels.
Afb. 6 a: Seegerringtang set
Afb. 6 b: Grote en kleine momentsleutel
Afb. 6 c: Accu-oplaadapparaat
Afb. 6 d: Lift
(Afb. 6: ...als een Seegerring-tangenset, een 'grote' en 'kleine' momentsleutel, een accu-oplaadapparaat en een motorlift.)
Hoe massief momentsleutels er ook uitzien, ze dienen alleen om schroeven aan te halen, niet om vastzittende schroeven los te draaien, anders kan het interne mechanisme worden beschadigd. Het volgende op je boodschappenlijstje is een accu-oplaadapparaat (afb. 6 c) dat geschikt is voor de accu van je bike. Zie voor meer informatie hierover de sleuteltip Oplaadapparaten.
Als je motor geen middenbok heeft, is ook een lift (afb. 6 d) erg handig waarmee je de motor bij werkzaamheden en tijdens de winterstilstand veilig kunt neerzetten. Bovendien kun je hiermee het achterwiel makkelijk draaien wanneer je de ketting smeert. Zie voor meer informatie de sleuteltip Basiskennis over liften. Nou, daarmee is de hobbywerkplaats al behoorlijk goed voorzien. Meer gereedschap is pas nodig wanneer speciale werkzaamheden moeten worden uitgevoerd.
Onze aanbeveling
Speciaal gereedschap
Afb. 7 a: Rem-zuiger retoureenheid
Afb. 7 b: Remmen ontluchtingsapparaat
Afb. 7 c: Modelspecifieke bevestiging van de oliefiltersleutel
Afb. 7 d: Een synchrone tester met 2 of 4 klokken (niet afgebeeld)
Afb. 7 e: Ontstekingsspanningstester
Afb. 7 f: Digitale Multimeter
(Afb. 7: Tot het handige speciale gereedschap behoren bijvoorbeeld een remzuigerterugsteller, een remontluchter, een modelspecifiek opzetstuk voor een oliefiltersleutel, een synchroontester, een onstekingsspanningsmeter, een digitale multimeter...)
Afb. 8: Een draadvijl
- Voor de telkens terugkerende remfunctie zijn bijv. een remzuigerterugsteller (afb. 7 a) en een remontluchter (afb. 7 b) heel praktisch.
- Voor het vervangen van oliefilterpatronen kan het beste een modelspecifiek opzetstuk voor de oliefiltertang (afb. 7 c) voor de 1/2-inch-ratel worden gebruikt.
- Wie zelf een systeem met meerdere carburateurs wil synchroniseren, heeft een synchroontester nodig, bijv. van Rothewald met 2 (afb. 7 d) of 4 meters (niet afgebeeld).
- Voor het opsporen van storingen in het ontstekingssysteem, zonder daarbij defecten aan de boordelektronica te riskeren, is een (overigens bijzonder laag geprijsde) onstekingsspanningsmeter (afb. 7 e) vereist.
- Ook een multimeter zoals van Rothewald (afb. 7 f) voor het zoeken naar storingen in het stroomcircuit van je motor kost geen vermogen.
- Als het schroefdraad van een bout is beschadigd, kan het met een metrische draadvijl (afb. 8) vaak nog worden gerepareerd.
Afb. 9 a: Draadtap- en draadsnijset
Afb. 9 b: Rolkruk
(Afb. 9: ... en een handdraadboor- en draadtapset en een werkplaatsrolkruk.)
Wie de gelukkige eigenaar van een gouwe ouwe is of actief is als customizer, zal af en toe schroefdraad repareren of zelfgemaakte onderdelen van nieuw schroefdraad moeten voorzien. Met een goede draadtap- en draadsnijset (afb. 9 a) is dat geen probleem.
In tegenstelling tot een draadtap (afb. 9 a) wordt het aanwezige materiaal hiermee weer opgericht, in plaats van dat materiaal wordt verwijderd en het schroefdraad verder wordt verzwakt. Zie voor meer informatie hierover de sleuteltip Draad snijden'.
Ontspannen werken aan de bike verhoogt het plezier in de hobby. Een comfortabele rolkruk (afb. 9 b) voor sleutelwerk aan de motor is daarom een nuttige afronding van de uitrusting en zeker geen overbodige luxe – want een goede zithouding naast het voertuig is niet alleen comfortabel, maar bevordert ook geconcentreerd en logisch werken.
Meer comfort bij het sleutelen
Bijzonder handig gereedschap, dat niet noodzakelijk is, maar het leven van een hobbymonteur veel makkelijker maakt. Een ratelsleutelset (afb. 10 a) is een fantastische combinatie van een ratel en een ringsleutel. De set kan overal worden ingezet waar een 'normale' ratelsleutel te groot is, zoals in kleine hoekjes op de motor.
Afb. 10 a: Ratelsleutelset
Afb. 10 b: Magneetgrijper
Afb. 10 c: Magnetische schaal
Afb. 10 d: Magnetische gereedschapstrip
(Afb. 10: Een ratelsleutelset, een magneetgrijper met LED-verlichting, een magnetische schaal en een magnetische gereedschapstrip zijn handige extra's.)
Een ander hoogtepunt is een magneetgrijper (afb. 10 b). Daarmee kun je bijvoorbeeld moeren die op anders onbereikbare plaatsen zijn gevallen, heel gemakkelijk weer opvissen. De magneetgrijper is er ook met LED-verlichting. Kleine onderdelen die in het donker verloren zijn gegaan, zijn zo gemakkelijk weer op te sporen.
En om te voorkomen dat er iets kwijtraakt, is een magnetische schaal (afb. 10 c) voor kleine onderdelen handig. Door de vaste magneten in de bodem van de schaal gaat geen schroef, moer of ring nog verloren.
Hetzelfde is er voor gereedschap: de magnetische gereedschapstrip (afb. 10 d). Het gereedschap slingert niet meer rond, is heel variabel en onmiddellijk klaar voor het grijpen.
Flesopener
Tot slot het belangrijkste gereedschap
Eén ding mag natuurlijk niet ontbreken: voor de bekroning van een dag sleutelen moet het gereedschapsplan voorzien in een flesopener.
Onze aanbeveling
Het Louis Technisch Centrum
Als je een technische vraag over je motor hebt, neem dan contact op met ons Technisch Centrum. Daar heeft men oneindig veel ervaring, naslagwerken en adressen.
Let op!
Deze tips voor hobbymonteurs vormen algemene handelwijzen die niet van toepassing kunnen zijn op alle voertuigen of alle afzonderlijke onderdelen. Omdat de concrete situatie bij jou ter plaatse sterk kan afwijken, kunnen wij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de toepasselijkheid van de informatie in deze tips voor hobbymonteurs.
Bedankt voor je begrip.