Accu's opladen met oplaadapparaten 

Een startaccu moet na lang stilstaan worden opgeladen, ook als er geen elektrisch apparaat aangesloten is en de accu uit de motor was gehaald. Accu's hebben een interne weerstand en ontladen zich daardoor vanzelf. Na één tot drie maanden is de energieopslag leeg. Wie denkt dat de accu dan gewoon weer kan worden opgeladen, komt voor een onaangename verrassing te staan. Want een diepontladen accu kan de energie niet goed meer opslaan en neemt die nog maar voor een deel op. Om te vermijden dat het zo ver komt, hebben we wat tips verzameld om bijtijds en correct op te laden en met de juiste oplaadapparaten.

Sinds er voor motoren en scooters allerlei typen accu's worden gebruikt, is ook het aanbod aan oplaadapparaten verveelvoudigd. Verschillende fabrikanten hebben in de loop der jaren de volgende basistypen oplaadapparaten op de markt gebracht:

De traditionele standaard oplaadapparaten zonder automatische uitschakeling en met een niet-geregelde oplaadstroom zijn inmiddels zeldzaam geworden. Deze mogen alleen voor traditionele standaard zuuraccu's worden gebruik waarbij de duur van het oplaadproces geschat kan worden door te kijken naar de vloeistof. Zodra die gas gaat vormen en er luchtbelletjes opstijgen, wordt het oplaadapparaat met de hand van de accu losgekoppeld en kan worden aangenomen dat de accu is volgeladen. 

Permanent afgesloten microvlies-/AGM, gel-, puur-lood- of lithium-ionaccu's mogen in geen geval op een dergelijk oplaadapparaat worden aangesloten, want er is geen betrouwbare mogelijkheid om vast te stellen wanneer de accu vol is. Als de accu wordt overladen, raakt deze beschadigd en wordt de levensduur verkort, en zelfs ernstig als dit herhaaldelijk gebeurt.

Eenvoudige automatische oplaadapparaten worden in ieder geval automatisch uitgeschakeld zodra de accu is volgeladen. Ze kunnen de oplaadspanning echter niet aanpassen aan de laadtoestand van de accu. Het lukt dergelijke oplaadapparaten dan ook meestal niet om diepontladen gel-, puur-lood- of microvlies-/AGM-accu's weer tot leven te brengen. Voor minder ernstige situaties, dus bijvoorbeeld voor onderhoudsladen tijdens opslag of overwintering, voldoen ze echter prima.

Niet alleen voor moderne microvlies-/AGM-, gel- of puur-loodaccu's, maar ook voor traditionele zuuraccu's biedt een 'intelligent' microprocessorgestuurd automatisch oplaadapparaat absoluut voordelen, want het heeft diagnose- en onderhoudsfuncties waarmee het leven van de accu merkbaar kan worden verlengd.

Dergelijke oplaadapparaten kunnen de laadtoestand van de accu herkennen, de oplaadstroom hieraan aanpassen en veel accu's die al wat jaartjes meegaan en gedeeltelijk zijn gesulfateerd in een desulfatiemodus weer zo ver oppeppen dat de startmotor van het voertuig van voldoende kracht wordt voorzien. Bovendien kunnen ze de accu tijdens rustperioden van het voertuig door verzorgings-/instandhoudingsladen beschermen tegen sulfatering. In de verzorgingsmodus worden bijvoorbeeld met bepaalde intervallen kleine stroomimpulsen naar de accu gestuurd die ervoor zorgen dat er geen sulfaat wordt afgezet op de loodplaten. Zie voor meer informatie over sulfatatie en accu's de sleuteltip Accu.

Wanneer je de accu in een voertuig met CAN-busboordelektronica wilt opladen via het standaard ingebouwde laadstopcontact, moet je daarvoor een speciaal microprocessorgestuurd oplaadapparaat met CAN-busaansluiting gebruiken. Andere oplaadapparaten zullen meestal geen uitwerking hebben op het originele boordstopcontact (afhankelijk van de CAN-bussoftware), omdat bij het uitschakelen van het contact ook de contactdoos van het boordnet wordt gescheiden. Als de accu niet al te diep is ingebouwd, kun je de laadkabel natuurlijk ook rechtstreeks op de accupolen aansluiten. Een oplaadapparaat dat geschikt is voor de CAN-bus, leidt een signaal via de contactdoos naar de boordcomputer van de motor. Daardoor wordt de contactdoos vrijgegeven voor het opladen.

Als jouw voertuig een lithium-ionaccu heeft, moet je hiervoor ook een speciaal oplaadapparaat met een lithium-ionlaadmodus aanschaffen. Lithium-ionaccu's zijn gevoelig voor te hoge laadspanningen en mogen in geen geval worden opgeladen met oplaadapparaten die een te hoge spanning naar de accu sturen (desulfatiefunctie). Een te hoge laadspanning van meer dan 14,6 volt of wisselende puls-laadspanningsprogramma's kunnen de lithium-ionaccu beschadigen! Deze accu heeft voor het opladen een constante laadstroom nodig.

Naast het type van het oplaadapparaat is het vermogen van doorslaggevend belang. De laadstroom die het apparaat levert, mag 1/10 van de accucapaciteit niet overschrijden. Voorbeeld: als je scooteraccu gemaakt is voor 6 Ah, mag je geen oplaadapparaat gebruiken dat een laadstroom van meer dan 0,6 ampère naar de accu stuurt, anders wordt de kleine accu beschadigd en de levensduur verminderd.

Omgekeerd kun je met een klein oplaadapparaat voor tweewielers een grote accu van een personenwagen maar heel langzaam opladen. In extreme gevallen zou dat meerdere dagen kosten. Let dus bij de aanschaf al op de benodigde waarde in ampères (A) of milli-ampères (mA).

Als je zowel de accu van je auto als die van je tweewieler wilt opladen, is een oplaadapparaat ideaal dat meerdere oplaadstanden heeft. Als het net als de ProCharger 4.000 kan worden omgezet van 1 naar 4 ampère, kun je de meeste auto-accu's met deze oplaadstand binnen een dag weer opladen, zelfs als ze diepontladen waren.

Als het alleen om verzorging of onderhoudsladen gaat, kun je gewoon een klein microprocessorgestuurd oplaadapparaat gebruiken dat de accu in conditie houdt zolang jouw voertuig stilstaat.