Perfect zicht naar achteren
Perfect zicht in de achteruitkijkspiegel? Daar ontbreekt het bij veel motoren nog wel aan. Hier laten we een zinvolle ombouw van een achteruitkijkspiegel zien.
Zinvolle ombouw van achteruitkijkspiegels
Telkens weer krijgen we e-mails met vragen over achteruitkijkspiegels: welke spiegels zijn geschikt voor mijn motor? Hoe breng ik ze aan? Heb ik adapters nodig? Passen stuureindspiegels? Helaas kunnen wij ook niet even in een handleiding opzoeken welke spiegel op welke motor past. Daarom is het absoluut nodig om een blik te werpen op de originele spiegels van de motor, hoe die zijn bevestigd en wat de basisvoorwaarden zijn (zoals aanwezige stuurknipperlichten of handkappen).
Spiegels op de stuurarmatuur
Om zeker te weten of een accessoirespiegel op de stuurarmatuur van de motor past, schroeft u de aanwezige spiegel er een keer uit en meet u de diameter van het schroefdraad met een schuifmaat (afb. 1), de spoed met een schroefdraadkaliber (afb. 2) en eventueel de lengte van de hals (draadlengte, afb. 3).
Verder kijkt u of het gaat om gangbaar rechts- of linksdraaiend schroefdraad. Bij linksdraaiend schroefdraad bevindt zich als aanduiding een kerf in de moer. De rechterstuurspiegel bij bijv. Yamaha-modellen is meestal voorzien van linksdraaiend schroefdraad.
Japanse motoren van meer dan 125 cc hebben doorgaans een schroefdraad met een diameter van 10 mm en een spoed van 1,25 (schrijfwijze: M10 x 1.25). Scooters en kleine motoren hebben daarentegen vaak een M8-schroefdraad die soms door de armatuur heen steekt (afb. 5). Een doorgestoken schroefdraad is ook te vinden op veel Harleys (afb. 6) of oudere 2-kleps BMW's.
Nieuwere BMW's met een korte schroefdraad hebben wel een schroefdraaddiameter van 10 mm, maar een spoed van 1,5 mm. In dat geval kan een korte adapter worden gebruikt.
Bij veel van onze stuurspiegels wordt al met een extra adapter voor linksdraaiende schroefdraad en Harleys geleverd, zodat er geen extra kosten bijkomen.
Voor de werking van de spiegel zijn de lengte van de steel en de instelling van belang. Spiegels met een korte steel zijn alleen geschikt voor zeer brede of zeer hoge sturen; op smalle sturen zouden de mouwen van een motorjas een deel van de spiegel bedekken.
De spiegel moet na het uitlijnen stevig op de armatuur worden bevestigd. Dat wordt gedaan aan de onderkant bij een doorgestoken schroefdraad of van boven met een contramoer.
Bij Harley kan soms als alternatief een normale spiegel zonder adapter met een van onderen doorgestoken schroef worden bevestigd als het schroefdraad overeenkomt. Een druppeltje schroevenborgmiddel (middelvast) voorkomt evt. lostrillen.
Daarna wordt de kop zo ingesteld dat er goed zicht is op het achteropkomende verkeer. Veel spiegels hebben op het kogelscharnier van de kop een borgmoer die voorzichtig een beetje aangedraaid kan worden als de kop door de rijwind vanzelf verdraait.
Stuureindspiegel
Als de strakke lijn van een bike goed tot uiting moet komen, zoals bij een fighter of caféracer, wordt vaak gekozen voor stuureindspiegels. Deze kunnen naar wens boven of onder het stuur worden gemonteerd. Beide varianten zijn toegestaan, zolang de uitslag van het stuur en het zicht naar achteren niet worden gehinderd. Een dergelijke spiegel wordt ofwel aan de buitenkant van de stuurstang of met een binnenklem bevestigd.
Bij een buitenklem moet er natuurlijk voldoende ruimte overblijven voor de grepen en de armatuur. Eventueel moeten deze naar het midden worden verplaatst.
Voor de binnenklem moet de stuurstang van binnen vrij zijn. Er mag zich bijvoorbeeld geen schroefdraadhuls van de originele stuureinden bevinden. Als er een huls in zit, kijkt u of deze verwijderd kan worden – niet iedere huls is demonteerbaar.
Als derde mogelijkheid kunnen ook speciale stuuruiteinden met metalen klem in het stuur worden vastgezet waarin de stuureindspiegels worden aangebracht.
Stuuruiteinden met een rubberen klem zijn helaas niet geschikt voor de montage van spiegels omdat de spiegels daarin verdraaien. Gebruik alleen geschikte stuureindadapters met metalen klemmen.
Kuipspiegels
Als een originele kuipspiegel defect is of door een slanke, elegante aluminium spiegel vervangen moet worden, moet u ook hier eerst controleren welke bevestigingsmogelijkheden het kuipwerk biedt. Doorslaggevend is de afstand tussen schroefgaten en de positie van de schroefgaten ten opzichte van de hoek van de steel van de spiegel.
Dan moet worden vergeleken of de adaptervoet van de gewenste spiegel geschikt is voor deze afstand tussen de schroefgaten (meestal hebben ze variabele slobgaten) en of de spiegel met de adapter in de gewenste hoek op de kuip kan worden geplaatst.
Modulair gazzini spiegelsysteem
Wie zelf de optimale spiegels voor zijn bike wil samenstellen uit losse componenten, vindt bij gazzini een geniaal modulair systeem. Verschillend vormgegeven spiegelbehuizingen, stelen van verschillende lengte en diverse bevestigingspunten voor de stuurarmatuur, het stuuruiteinde of de kuip kunnen willekeurig met elkaar worden gecombineerd. Zo zijn ideale spiegels te combineren voor individueel gebruik of kunnen aanwezige componenten bij het ombouwen of een wisseling van model aan een nieuw voertuig worden aangepast (afb. 18).
1. = Kies een montagetype
2. = Kies een spiegelsteun
3. = Kies een spiegelvorm
1. a) = Stuuruiteinde met scharniersteun
1. b) = Adapter voor stuurarmatuur
1. c) = Spiegelscharnier (verkrijgbaar in: M10x1.25 rechtsdraaiend schroefdraad; M10x1.25 linksdraaiend schroefdraad; M10x1.5 rechtsdraaiend schroefdraad; M8x1.25 rechtsdraaiend schroefdraad
2. a) = kort
2. b) = middel
2. c) = lang
3. a) = rond
3. b) = ovaal
3. c) = achthoekig
3. d) = rechthoekig
Trillingsproblemen
Wanneer het zicht in de spiegel onscherp is door trillingen, kunnen verschillende maatregelen worden genomen. Het gedrag van trillingen is echter moeilijk te voorspellen, waardoor voor een oplossing een beetje geëxperimenteerd moet worden. Zoek eerst uit of het trillen van de machine normaal is. Overmatige trillingen zouden kunnen duiden op een losse motorbevestiging of een gebrek aan het motorblok zelf. Het vervelendst zijn ze meestal bij een recht kort stuur, terwijl ze bij een gebogen breed stuur als het ware iets worden afgezwakt. Ook kan de keuze van een bepaald stuur voor de betreffende motor tot gevolg hebben dat een nerveus gekriebel bij bepaalde toerentallen de vingers gevoelloos maakt en het zicht in de spiegel verloren gaat. Veel spiegels hebben een ingebouwde trillingsdemper in de voet die bestaat uit een instelbare veer en een schroefdraad.
Op de armatuur kan ook een trillingsdemper onder de spiegelvoet worden aangebracht, die de spiegel in rubber vat.
En wat zegt de keuringsinstantie TÜV? (Alleen geldig voor Duitsland)
Belangrijke aandachtspunten bij de aanschaf van een nieuwe achteruitkijkspiegel:
Moderne motoren hebben doorgaans een EG-typegoedkeuring (zie voor meer informatie het kentekenbewijs in kolom "K". Het nummer begint met een "e".) Bij deze motoren mogen uitsluitend spiegels met een e-keurmerk worden gemonteerd. Wanneer de spiegel voorzien is van een keurmerk, is ook het vereiste formaat van 69 cm² gegarandeerd en is de spiegel toegestaan. Voertuigen die vóór 17-06-2003 voor het eerst zijn goedgekeurd, hebben meestal geen EG-typegoedkeuring (zie voor meer informatie het nieuwe kentekenbewijs in kolom "K" of bij oudere kentekenbewijzen pag. 4). Voor deze motoren volstaat een spiegeloppervlak van 60 cm².
Het Louis Technisch Centrum
Als je een technische vraag over je motor hebt, neem dan contact op met ons Technisch Centrum. Daar heeft men oneindig veel ervaring, naslagwerken en adressen.
Let op!
Deze tips voor hobbymonteurs vormen algemene handelwijzen die niet van toepassing kunnen zijn op alle voertuigen of alle afzonderlijke onderdelen. Omdat de concrete situatie bij jou ter plaatse sterk kan afwijken, kunnen wij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de toepasselijkheid van de informatie in deze tips voor hobbymonteurs.
Bedankt voor je begrip.