Stuur op motor ombouwen
Standaard sturen passen niet bij elke motorrijder. De lichaamslengte en persoonlijke voorkeuren zijn te verschillend. Een individuele stuurombouw doet dan vaak wonderen als het om rijplezier en veiligheid gaat.
Let op: De video's zijn in het Duits.
Selectie van het gewenste stuur
De optimale zithouding op de motor is iets heel persoonlijks. Die hangt af van de voorkeuren en lichaamslengte van de motorrijder, maar ook de styling van de bike speelt een belangrijke rol bij de keuze van het juiste stuur. Door de vorm, het materiaal en de kleur zijn het karakter en de lijn van de machine helemaal aan de persoonlijke smaak aan te passen. De vervanging van het stuur is een karweitje dat ook in de hobbywerkplaats probleemloos en veilig kan worden uitgevoerd. Met de volgende tips kun je dit zeker met succes afronden.
Voordat je je favoriete stuur koopt, moet je eerst op de motor testen of het qua afmeting wel echt kan worden gebruikt, of het een ABE- of TÜV-keurmerk heeft en of de originele kabels lang genoeg zijn voor de montage. Dat gaat het beste met een helper die je het originele stuur van je motor laat vasthouden terwijl jij het stuur uit de klemmen op de kroonplaat losmaakt. Laat het stuur dan door je helper omhoog houden en meet hoeveel speelruimte de kabels bieden. Vervolgens calculeer je de breedte van het nieuwe stuur in.
Als de kabels te kort blijken, moet je op de motor controleren of dit te verhelpen is door ze te verleggen. Anders moet je langere componenten in de geplande verbouwing opnemen. Hetzelfde geldt voor de remleidingen. In onze tip voor hobbymonteurs Staalomvlochten remleidingen wordt de vervanging van remleidingen nauwkeurig beschreven. Elektrische kabels kunnen worden verlengd door kabelsegmenten ertussen te solderen en deze te isoleren met krimpkousen. Op oudere street- of sportbikes passen soms de koppelings- en gaskabels van een chopper of touringmodel met een vergelijkbare constructie.
Bij een geslaagde stuurverbouwing hoort ook de keuze van optisch bijpassende stuuruiteinden. Die kunnen het beste tegelijk bij het nieuwe stuur worden besteld, want de originele uiteinden hebben soms een schroefdraad en zijn niet meer te gebruiken in het accessoirestuur. Neem daarbij in acht dat de diameter van de stuuruiteinden moet passen bij de klemmen van het gebruikte stuur. Stalen sturen hebben doorgaans een binnendiameter van 17-18 mm, aluminium sturen meestal van 14 mm. Als jouw voertuig neigt naar lichte trillingen, is het zinvol trillingsdempers op het stuur te monteren, dat wil zeggen stuuruiteinden met een verhoogd gewicht.
Stuur op motor ombouwen – aan de slag
01 – Werkvoorbereiding
Voordat je begint met de verbouwing, zoek je een plek waar je ongestoord en schoon kunt werken. Stal je gereedschap en de benodigde onderdelen overzichtelijk uit, zet de motor veilig op de middenbok en dek de tank goed af met een doek om de lak te ontzien.
02 – Verwijder de uiteinden van de staven
Maak eerst de stuuruiteinden van het originele stuur los. Daarvoor is meestal een hefboomarm van voldoende lengte nodig – de schroefverbinding is meestal heel stevig 'vastgebakken'. Kruiskopschroeven maak je het beste los met een slagschroevendraaier. Als je die niet bij de hand hebt, dan kunnen een paar korte tikken met een hamer op een exact passende kruiskopschroevendraaier en geconcentreerde kracht helpen om de schroef los te krijgen.
03 – Laat de rubberen handvatten los
Vervolgens moeten de rubberen handgrepen worden losgemaakt. De professional blaast perslucht tussen het rubber en het stuur; in je werkplaats thuis kun je net zo goed met een wegwerpspuit een beetje afwasmiddel of remmenreiniger (liever geen olie!) onder de greep spuiten. Is de greep aan de schakelaarunit gelijmd, dan moet deze met een mes voorzichtig worden losgesneden.
04 – Demonteren van schakelaars en stuurklem
Vervolgens draai je de schakelaarunits met een goed passende kruiskopschroevendraaier los en verwijder je deze. Als het stuur wordt vervangen door een Fatbar-stuur (klemdiameter: 28,6 mm), maak je eerst de centrale schroefverbinding van de stuurklemmen los en haal je daarna het stuur uit de klemmen. Houd er rekening mee dat Italiaanse fabrikanten ook sturen met een diameter van 28,0 mm maken. Hoogwaardige Fatbar-accessoiresturen van bijvoorbeeld LSL en Magura hebben echter een diameter van 28,6 mm en passen niet in de originele klemmen van 28 mm!
Verwijder nu de rempomp van het stuur, maak de kabels van de remlichtschakelaars los en leg de rempompeenheid in een doek gewikkeld op de lamphouder. Verwijder de stuurklemschroeven en haal het stuur uit de stuurklemmen. Wanneer het stuur is losgemaakt, kan de gashendeleenheid resp. de koppelingsarmatuur makkelijk worden gedemonteerd zonder dat je de gas- of koppelingskabel opzij hoeft te hangen.
05 – Bevestigingsklemmen en nieuw stuur
Als je nieuwe klemmen wilt gebruiken, breng je deze nu samen met het stuur op de kroonplaat aan en haal je de onderste schroefverbinding volgens de momentspecificaties van de motorfabrikant aan.
Monteer dan de armaturen en schakelaarunits los op het nieuwe stuur en lijn het stuur uit volgens jouw persoonlijke rijgewoonten en de ontwerplijnen van de machine. Zorg daarbij dat het stuur een volledige beweging tot aan de aanslag kan maken met inachtneming van de tank en de kuip! De kabels mogen ook niet onder spanning komen te staan – het is mogelijk dat je bij de keuze voor het stuur toch een inschattingsfout hebt gemaakt. In dat geval moet je eerst controleren of je het probleem kunt oplossen door de kabels efficiënter te geleiden. Anders moet je langere componenten aanschaffen. Als je de definitieve positie voor het stuur hebt gevonden, dan kun je de klemmen volgens de momentspecificaties van de fabrikant aanhalen.
06 – Eindmontage van stuur en beslag
Als de schakelaarunits voorzien zijn van borgstiften, moeten hiervoor openingen in het stuur worden geboord. Controleer daarom goed of je werkelijk de optimale montagepositie voor je stuur en de schakelaarunits hebt gevonden. Neem daarbij ook de lengte van de gebruikte grepen (accessoiregrepen hebben soms een andere lengte dan de originelen) en de positie van de stuuruiteinden in acht.
Controleer nog een keer of het stuur met de schakelaarunits tot aan de aanslag vrij kan bewegen ten opzichte van de tank en de kuip en teken de plaats van de openingen voor de borgstiften in het stuur nauwkeurig af. In plaats daarvan kun je ook een stukje afplaktape om het stuur plakken en met de borgstift van de schakelaarunit een afdruk in het afplaktape maken. Die kun je uitstekend markeren voor het boren.
Neem nu even een korte pauze en bekijk nog één keer in alle rust je stuurmontage. Als je helemaal zeker weet dat je de beste positie voor je schakelaarunits hebt gevonden en dat de markeringen voor de booropeningen goed zijn aangebracht, boor je het stuur aan één kant in voor een opening met de diameter van de borgstift.
Wie wil voorkomen dat de boor van de gladde stuurbuis wegglijdt, wie niet goed is in het markeren van de boorgaten en wie altijd scheef in het werkstuk boort, kan het beste een boorsjabloon gebruiken (zoals van LSL) – veiligheid voor alles, want hiermee kunnen zulke fouten niet gebeuren. Na het boren ontbraam je de booropening met een verzinkboor of een grote boor.
Breng nu de schakelaarunits, armaturen en grepen definitief aan. Lijn de rempomp en koppelingsarmatuur daarbij zo uit dat je deze met optimale handkracht kunt bedienen. Als de koppelings- en remhendel optimaal zijn uitgelijnd, vormt de onderarm een rechte lijn met de vingers wanneer deze uitgestrekt op de hendels rusten. Daarmee is de vervanging van het stuur voltooid.
Controleer nog één keer de rem en de koppeling en alle functies van de schakelaarunits voordat je de eerste rit gaat maken. Als het nieuwe stuur en eventueel de klemmen in je voertuigpapieren geregistreerd moeten worden, voert de eerste rit dus direct naar de testlocatie of een vergelijkende organisatie. Misschien dat bij deze controle ook wordt gekeken naar de totale staat van je bike, dus bereid je hierop voor. Alleen als je een goedgekeurd stuur hebt, hoef je niet naar de testlocatie en de bijbehorende testkosten te betalen. Bewaar dan wel het goedkeuringsbewijs bij de voertuigpapieren die je altijd bij je hebt.
Het Louis Technisch Centrum
Als je een technische vraag over je motor hebt, neem dan contact op met ons Technisch Centrum. Daar heeft men oneindig veel ervaring, naslagwerken en adressen.
Let op!
Deze tips voor hobbymonteurs vormen algemene handelwijzen die niet van toepassing kunnen zijn op alle voertuigen of alle afzonderlijke onderdelen. Omdat de concrete situatie bij jou ter plaatse sterk kan afwijken, kunnen wij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de toepasselijkheid van de informatie in deze tips voor hobbymonteurs.
Bedankt voor je begrip.