Naar instelbare CNC-hendels ombouwen

Exact gefreesde, hoogwaardig geanodiseerde CNC-hendels geven elke moderne motor een luxueuze en unieke uitstraling. Zij zorgen voor een onmiskenbaar optisch accent in het gezichtsveld van de motorrijder en zijn qua afstand tot het stuur meervoudig verstelbaar, zodat zij optimaal aan de individuele grootte van de hand kunnen worden aangepast. Motorrijders met kleine handen die veelal problemen met de originele hendels hebben, weten dit zeer te waarderen. Bovendien zijn zij ook in een zeer korte uitvoering voor zeer sportieve bestuurders verkrijgbaar. De vormgeving ondersteunt een goed doseerbare overdracht van de handkracht naar het remsysteem.

De ombouw naar CNC-gefreesde hendels kan op de meeste motoren ook door hobbymonteurs redelijk goed worden uitgevoerd als zij over een dopsleutelset met goede doppen en over geschikte schroevendraaiers beschikken. Daarnaast is een beetje vet voor het smeren van de bewegende delen vereist. 

Voordat de koppelingshendel wordt gedemonteerd, moet de koppelingskabel worden losgemaakt en opzij worden gehangen. De koppelingshendel moet enige speling hebben, zodat de koppeling niet slipt en toch perfect opkomt. Vaak is de bestuurder aan de voor hem optimale speling van de koppeling gewend en zal blij zijn als deze na de ombouw hetzelfde is als daarvoor. Meet de speling hiervoor bij voorkeur met een schuifmaat, voordat je de versteller van de kabel terugdraait, zodat de kabel opzij kan worden gehangen. De kabel kan alleen opzij worden gehangen als de spleet bij het stelwieltje, bij de versteller en bij het schakelblok op een lijn ligt.

Meestal moet er enige kracht worden uitgeoefend (hendel aantrekken, bowdenkabel met de andere hand stevig beetpakken, afsluithuls uit de versteller trekken, terwijl de hendel langzaam wordt losgelaten en kabel uit de versteller halen). Soms is het makkelijker om de kabel opzij te hangen als vooraf de bout van de hendel wordt verwijderd. 

Anders moet nog de lange versteller bij de bowdenkabel of bij de motor iets worden teruggeplaatst. Voor het losmaken van de schroef van de hendel moest bij de voorbeeldmotor eerst de koppelingsschakelaar worden verwijderd, want die zit hier zeer dicht bij de contramoer. Nu kunnen de oude hendel en het bijbehorende lager worden verwijderd. Eventueel zit nog een dunne vulring aan de binnenkant tussen schakelblok en hendel die de speling compenseert – die mag niet kwijtraken. 

Voordat de nieuwe hendel wordt gemonteerd, controleer je of de lagerbus net als bij ons origineel moet worden overgenomen. Maak de bus schoon en vet hem goed in, voordat je hem in de nieuwe hendel plaatst.

Ook boven en onder bij de contactpunten met het schakelblok vet je de nieuwe hendel in, zodat hij goed "floept" en zo min mogelijk slijt. Ook het uiteinde van de koppelingskabel wordt gereinigd en gesmeerd, voordat de kabel in de nieuwe hendel wordt geplaatst. De nieuwe hendel kan nu (indien aanwezig met de vulring) in het schakelblok worden geplaatst en de bout kan weer worden vastgedraaid – doe dit met gevoel, de hendel mag in geen geval ingeklemd raken, als er een moer aanwezig is, moet die altijd zelfborgend zijn.

Als de koppelingsschakelaar werd gedemonteerd, wordt deze weer in positie geplaatst. Hierbij moet erop worden gelet dat de bewegelijke drukpen (meestal van kunststof) niet beschadigd of ingeklemd raakt. Trek met enige krachtinspanning de bowdenkabel uit het zwarte omhulsel (je kunt hiervoor eventueel de zilveren afsluithuls van de kabel eventueel tegen het stelwieltje laten rusten) en plaats de kabel in de versteller.

Stel nu de speling van de koppeling zoals voorheen gemeten in. Een speling van ca. 3 mm tussen hendelrand en schakelblok is gangbaar. Aansluitend wordt de afstand van de hendel tot het stuur zo ingesteld dat hij in rijpositie optimaal kan worden vastgepakt. Controleer nog een keer alle functies, voordat je de motor weer in bedrijf neemt. Werkt de koppeling naar behoren? Werkt de koppelingsschakelaar? Werkt de koppeling soepel, haakt, klemt of kleppert de hendel niet?

Omdat bij de hendel van de hydraulische rem geen kabel hoeft te worden ingesteld, kan deze hendel sneller worden vervangen. Juist bij de rem moet nauwkeurig op een optimale werking worden gelet!

Als eerste wordt de bout losgedraaid. Eventueel zit hij niet alleen via de contramoer, maar ook via een aanvullende schroefdraad in het schakelblok vast. Bij de verwijdering van de hendel uit het schakelblok controleer je of er eventueel een dunne vulring aanwezig is die klepperen tegengaat – die mag niet kwijtraken. Als een lagerbus van de originele hendel moet worden overgenomen, wordt deze goed gereinigd. Bus en lagerbus worden licht ingevet, ook de plek voor de nieuwe hendel die de zuiger in de remuitrusting activeert (nok) en de contactpunten met het schakelblok op de boven- en onderkant van de hendel.

Bij enkele modellen zit bij de nok een stelschroef die op een kleine speling kan worden ingesteld, zodat de hendel niet permanent op de zuiger duwt (bijv. bij BMW).  Bij de inbouw van de nieuwe hendel in het schakelblok moet ook op de drukpen van de remlichtschakelaar worden gelet. Als deze wordt ingeklemd, kan hij beschadigd raken en zo kan ook de remhendel zelf blokkeren! Ga hier dus extra voorzichtig te werk!

Nadat de nieuwe hendel voorzichtig en zonder hem klem te zetten werd vastgeschroefd, wordt de hendelafstand tot het stuur bij de versteller zo ingesteld dat de motorrijder de rem zittend op de bike optimaal kan bedienen. Voordat de bike weer de weg op gaat, moet nog een keer de werking van de rem met de nieuwe hendel worden gecontroleerd: Beweegt hij soepel zonder te los te zitten? Is er sprake van enige speling ten opzichte van de zuiger, zodat de zuiger niet permanent wordt belast? Werkt de remlichtschakelaar optimaal?